2016: Toenemende vraag naar gekwalificeerd ICT-personeel

Elk jaar kijkt Bartosz ICT, dienstverlener in software testen, vooruit naar de ICT-trends voor 2016. Dat doen we aan de hand van de markttrends en de technologische ontwikkelingen die onze medewerkers zien, vooral toegespitst op de dienst software testen.

Markt

Om met de deur in huis te vallen: de conjunctuurtrend is misschien wel het grootste nieuws van 2016! De economie trekt aan, met als gevolg dat ook de bestedingen in de ICT weer toenemen. Voor 2016 heeft Rabobank een volumegroeiverwachting van 3% aangegeven voor de gehele sector. Daarmee groeit de sector percentueel harder dan de Nederlandse economie. Dat lijkt goed nieuws, maar deze groei kent ook een schaduwzijde. Het economisch bureau van ABN AMRO meldt in een branche-update voor de sector technologie, media en telecom dat een aanzienlijk deel van de vacatures niet kan worden ingevuld. Er is simpelweg een groot tekort aan gekwalificeerd personeel. Daarnaast meldt ABN AMRO dat de aanwas van afgestudeerden veel te laag is om het aantal vacatures op te vullen. De gebrekkige aansluiting van het kennisniveau van afgestudeerden op de praktijk vergroot het probleem bovendien. De Nederlandse beroepsvereniging voor ICT professionals en –managers Ngi-NGN wijst op de hiaten tussen theorie en praktijk van de huidige ICT-studierichtingen en pleit voor verbetering van de informaticaopleidingen.

Ik signaleer deze trend ook specifiek voor het vak softwaretesten en erken met name een uitdaging in de werving en selectie van bovengemiddeld getalenteerde vakmensen, iets waaraan het bedrijf beslist geen concessies doet. De uitdaging wordt verder vergroot omdat Nederlandse ICT-opleidingen de discipline softwaretesten niet als leermodule of studierichtingen kennen. Dat betekent dat er op het gebied van softwaretesten een enorm gaat is tussen schoolverlaters en ervaren krachten. Iedereen die in Nederland werkzaam is als softwaretesting heeft het gros van de vakkennis in de praktijk opgedaan. In 2016 verwacht ik daar echter een kentering in. Jos van Rooijen, lead consultant van Bartosz, heeft in 2014 binnen onafhankelijke branchevereniging voor softwaretesters TestNet, een werkgroep opgestart om testen en kwaliteitsregie te verankeren in Nederlandse informaticaopleidingen. In deze werkgroep zijn meerdere vooraanstaand consultants uit de Nederlandse testmarkt betrokken, evenals docenten en experts uit de onderwijswereld zelf. Deze werkgroep heeft in de afgelopen jaren in samenwerking met het overkoepelende orgaan voor hoger beroepsonderwijs HBO-I, en met een aantal grotere Nederlandse opleidingsinstituten een testcurriculum ontwikkeld. In 2016 zullen de eerste opleiders zowel generieke als specialistische modules meer aandacht aan het vak besteden, en diverse aspecten van testen en kwaliteitsregie doceren. Dat zal de komende jaren voor een verkleining van het gat tussen theorie en praktijk gaan zorgen.

Tegelijkertijd neem ik een toenemende behoefte aan testautomatisering waar. Worden op dit moment de meeste testtrajecten nog handmatig uitgevoerd, trends als Agile/Scrum en DevOps vragen om testen sneller en herhaalbaarder te maken, en daarmee te automatiseren. Dé tester van de toekomst is in staat om geautomatiseerde testen op te zetten.

Een andere marktbeweging die Rabobank signaleert is de toename van dienstverlening ‘as a service’. Specifiek voor het testvak zie ik daarin, na jaren van voorzichtige pogingen in de markt, juist weer een afname. Dat is enerzijds omdat het testen van software sluitpost van het softwarevoortbrengingsproces is. Verservicing van testprocessen stelt stringente kwaliteitscriteria aan alle voorgaande disciplines in het project. Vergelijk het met het plaatsen van een dak op een woning: het is onmogelijk om een vaste prijs en einddatum te halen wanneer andere partijen later opleveren, of niet de gevraagde kwaliteit leveren, tenzij het servicecontract wordt doorspekt met uitsluitingen van aansprakelijkheid (“Leverancier aanvaardt geen aansprakelijkheid voor uitloop van werkzaamheden indien de oplevering van de draagmuren vertraging oploopt. De deadline voor het plaatsen van het dak vertraagt automatisch en rechtevenredig mee. Leegloop-uren van het team worden zonder benodigde goedkeuring achteraf in rekening gebracht op basis van nacalculatie”).

Maar wellicht nog belangrijker is dat ik bij mijn klanten nog altijd de toenemende behoefte ziet om Agile te werken. Grondprincipes als interactie en flexibiliteit zijn moeilijk te combineren met het contract- en clausuledenken van verservicing. In het Agile manifesto staan deze twee recht tegenover elkaar: customer collaboration over contract negotiation. Ik ben van mening dat de meeste klanten oprechte samenwerking en flexibiliteit meer waarderen dan de rigide naleving van een initieel opgesteld contract.

Technologieën

Op het gebied van markttechnologie zetten reeds bekende trends zich in 2016 voort. De top 10 trends voor 2016 volgens Gartner hebben een duidelijke rode draad in de hoek van Internet of Things: de vervlechting van mobiele en digitale apparaten, die steeds minder individueel en steeds meer als totaalnetwerk opereren, waarbij ze zowel informatie waarnemen als informatie terugvoeren. Zes van de trends in haar top 10 zijn rechtstreeks daaraan te koppelen. Wie Internet of Things zegt, heeft het automatisch ook over Big Data, Cloud Computing, Mobile technologie en service georiënteerde architectuur, trends die al een tijd gaande zijn en die zich verder zullen ontwikkelen. De mogelijkheden van IoT zijn eindeloos, de risico’s overigens ook. De uitdaging voor dienstverleners van softwaretesting is om antwoord te vinden op de specifieke mogelijkheden en risico’s die Internet of Things meebrengen, nu en in de toekomst. Specifiek voor testen laat IoT zich in toenemende mate vertalen naar grotere en complexere ketens en dus zwaardere ketentesten. Dat vraagt om ketenregie met meer actoren en stakeholders, maar om de mogelijkheid om de keten sneller en slimmer op te knippen en te modeleren (model based testen). De keten wordt bovendien zo groot dat bepaalde testen niet meer handmatig uit te voeren zijn. Naast functioneel testen (simpel gezegd: doet het systeem wat het moet doen), worden ook de non-functionele zaken complexer. Denk aan informatiebeveiliging en performance, maar ook het beheer over de keten. Ook spelen zaken als compatibiliteit van apparaten en besturingssystemen en virtualisatie een steeds grotere rol.

De groei van ketens vraagt om totaalregie van het ontwikkelingsproces, maar ook van kwaliteitscontrole. Dat brengt grotere verantwoordelijkheden en daar ontstaan ook carrièrekansen voor testprofessionals. In de nabije toekomst zal een nieuwe rol zal ontstaan, die van systeemkwaliteitsregisseur: iemand die component-overstijgend, zelfs bedrijfsoverstijgend regie voert en belast is met het aantonen en bereiken van kwaliteit van een compleet ecosysteem van functies. Daarbij is verregaande autonome verantwoordelijkheid en beslissingsbevoegdheid noodzakelijk. Een voorbeeld van een testspecialisme waar deze trend al gaande is betreft de informatiebeveiliging: Ronald Prins, CTO van een van Nederlands leidende bedrijven op het gebied van informatiebeveiliging Fox-IT stelde onlangs in een interview met het Financieel Dagblad: “We hebben in Nederland een deltacommissaris voor de dijken. Die man heeft een budget van een miljard euro per jaar met een mandaat waarmee hij dwars door alle ministeries heen zaken kan regelen. We hebben een cybercommissaris nodig met dezelfde bevoegdheden voor het beveiligen van internet, om een antwoord vinden op het privacyvraagstuk en vooral de gevolgen van het internet of things, het aansluiten van ontelbare apparaten op internet”.

Bron: Rabobank Cijfers & Trends

Bron: ABN AMRO: Meer stimulering voor omscholing tot it-specialist nodig, 26 november, Sonny Duijn.

Bron: Waar blijft de cybercommissaris: 14 november 2015, Rob de Lange, Financieel Dagblad.

Gepubliceerd in licht aangepaste variant in:

Executive People: http://executive-people.nl/542230/trends-in-ict-industrie-en-testmarkt-voor.html

Ispam: https://www.ispam.nl/bedrijfsnieuws/2016-testautomatisering-krijgt-prominente-plaats-en-groeiende-vraag-naar-test-engineers/

Dutch IT-channel: http://dutchitchannel.nl/542108/trends-in-software-testen-voor.html

#conjunctuur #trends #testen #testautomatisering #asaservice #IoT #internetofthings #ketens